Irma Czaykowska
Biografia
Irma Czaykowska, zamężna Basilides (4 IX1922 Warszawa - 4 I 1989 Warszawa), reżyser. W 1948 ukończyła Kurs dla Instruktorów Teatrów Niezawodowych PWST w Warszawie z siedzibą w Łodzi, następnie studiowała tam reżyserię. Była asystentką L. Schillera przy realizacji "Kramu z piosenkami" w T. Wojska Polskiego (1949). Jako reżyser współpracowała z większością scen krajowych, m. in. z T. Ziemi Rzeszowskiej (1951-53), gdzie przygotowała np. "Maszeńkę" Afinogenowa, "Moralność pani Dulskiej" Zapolskiej, T. Ziemi Pomorskiej w Bydgoszczy (1953-56), T. Dolnośląskim w Jeleniej Górze (1956): "Uciekła mi przepióreczka" Żeromskiego, T. Polskim w Bielsku Białej (1956-58), gdzie powtórzyła "Przepióreczkę", a następnie opracowała "Rozdroże miłości" Zawieyskiego, "Sługę dwóch panów" Goldoniego, "Przygodę florencką" Morstina. Na scenie Operetki Śląskiej w Gliwicach zrealizowała "Tangolitę" Abrahama i "Zaczęło się w banku" Brzezińskiego (1958), w T. im. Jaracza w Olsztynie "Ładną historię" Caillaveta i Flersa (1959); była etatowym reżyserem T. Dramatycznego im. Mickiewicza w Częstochowie (1960-62), gdzie przygotowała m. in. "Jasia i Małgosię" wg braci Grimm, "Otella" Shakespeare'a, "Barbarę Radziwiłłównę" Felińskiego, w Bałtyckim T. Dramatycznym w Koszalinie "Idiotkę" Acharda (sez. 1962/63), przez kilka sezonów pracowała w Warszawie: w 1. 1964-68 była reżyserem T. Dramatycznego ("Teatr cudów" Cervantesa), gościnnie w Operetce przygotowała "Niedzielę w Rzymie" Kramera (1967), w 1. 1968-70 w T. Klasycznym ("Strzeżcie się złodziei" Safjana, "Zawsze we troje" Labiche'a i Gondineta), w 1.1974-81 była reżyserem T. im. Mickiewicza, tu zrealizowała np. "Miłość i próżność" Godebskiego, "Wierną rzekę" Żeromskiego, "Męża i żonę" oraz "Świeczka zgasła" i "List" Fredry, "Krewniaków" Blizińskiego, "Grę miłości i przypadku" Marivaux. Ponadto gościnnie reżyserowała w T. Dramatycznym w Gdyni ("Ballady i romanse" Maliszewskiego 1955), w T. Ziemi Opolskiej ("Szkoda wąsów" Dmuszewskiego 1964, "Herakles i amazonki" Levy'ego 1965), w T. im. Jaracza w Łodzi (np. "Taka noc nie powtórzy się więcej" Stefanowicza 1965-1966), w T. Dramatycznym w Wałbrzychu (1971), w T. im. Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim ("Paryżanka" Becque'a 1972) oraz w teatrach Poznania, Białegostoku, Torunia, Legnicy.
Źródło: Almanach Sceny Polskiej 1988/89 tom XXX, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 1995