Krystyna Ankwicz-Popielska
Krystyna Ankwiczówna, z domu Szyjkowska, 1° v Wojtecka (właśc. Wasilewska), 2° v Popielska (zm. 6 VIII 1985 Warszawa), aktorka. Lekcji gry scenicznej udzielał jej Aleksander Węgierko. W sez. 1928/29 występowała w T. im. Słowackiego w Krakowie, następnie na scenach warsz.: w l. 1929-32 w T. Narodowym, Nowym, Letnim i Wielkim, w 1932 w T. Artystów, 1933 w t. Nowy Momus. Grała m.in. Melanię ("Wiosna narodów" Nowaczyńskiego), Switeziankę ("Legion" Wyspiańskiego), Hanię ("Don Juan" Rittnera), Stefę ("Złoty szeląg" Winawera), Zośkę ("Przeprowadzka" Rostworowskiego), Nullę ("Drugie imię miłości" Miłaszewskiego), Stellę ("Święty płomień" Sommerset-Maugham). W l. 1933-35 ponownie w Krakowie, za dyr. Osterwy, u którego zagrała m.in. w dramatach Słowackiego: Amelię ("Mazepa"), Imaginację ("Kordian"), Lilię ("Lilia Weneda"), ponadto Infantkę w "Cydzie" Corneille'a-Wyspiańskiego, Harfiarkę w "Wyzwoleniu" Wyspiańskiego. Po powrocie do Warszawy, w sez. 1935/36 występowała w Stołecznym T. Powszechnym za dyr. Iwo Galla. Zagrała wówczas tyt. rolę w "Balladynie" Słowackiego, a następnie jeszcze w tym samym sez. w T. Malickiej i t. Wielka Rewia. Na sez. 1936/37 przeniosła się do T. Miejskich w Łodzi, w l. 1937-39 grała w T. Rozmaitości i Wielkim we Lwowie (np. Helenę w "Żabusi" Zapolskiej, Dixianę w "Rose-Marie" Frimla). Była popularną aktorką filmową, wystąpiła w filmach: "Szałas miłości" (1928), "Kult ciała", "Z ramion w ramiona" (1929), "Moralność pani Dulskiej" (1930), "Cham", "Uwiedziona" (1931), "Sto metrów miłości" (1932), "Zamarłe echo" (1934), "Bohaterowie Sybiru" (1936). Na 3 IX 39 zapowiadano w warsz. t. Figaro program z jej udziałem, a na sez. 1939/40 miała wrócić do zespołu T. Miejskich w Łodzi. Po wybuchu wojny wyjechała do Pragi, potem do Wiednia i Paryża. Po wojnie mieszkała krótko w Rzymie i w Mannheim, następnie przeniosła się do Londynu, gdzie zorganizowała i przez kilka lat prowadziła objazdowy T. im. Osterwy. Z recitalami poezji i pieśni występowała we wszystkich większych ośrodkach polonijnych Europy, radio niemieckie nadawało programy poetyckie, podczas których recytowała własne przekłady utworów polskich poetów, np. Leśmiana, Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Występowała też na scenach zagranicznych jako Monika de Witt. Kilkakrotnie odwiedzała różne miasta Polski, np. Wrocław, Kraków, Warszawę (1966, 1976, 1977) z recitalami poetyckimi i monodramem "Głos człowieczy" Cocteau. W lipcu 1985 przyjechała do Polski z zamiarem pozostania i kontynuowania działalności artystycznej.
Bibl.: Almanach sceny polskiej 1984-85, Warszawa 1989
