Osoby

SZYMBORSKI Wacław Antoni Tadeusz, pseud. Sta­nisławski (30 X 1866 Radzymin - 13 VI 1932 Kra­ków), aktor, śpiewak. Był synem Tadeusza Sz. i Bro­nisławy z Siwickich, mężem -> Wandy Sz., potem -> Natalii Kunickiej (ślub 1 IX 1914). Uczeń A. Trapszy, w 1886 występował pod właśc. nazwiskiem w warsz. t. ogr. Alhambra, potem prawdopodobnie w t. pozn.; w 1887 w zespole F. Ratajewicza i K. Kremskiego, w 1890-91 u J. Szymborskiego, m.in. w Piotrkowie (w tym czasie zapewne używał pseud. Stanisławski). W lecie 1891 występował prawdopodobnie w warsz. t. ogr. Belle Vue, w sez. 1891/92 w Petersburgu w zespo­le Ł. Kościeleckiego, w 1893 zapewne u Cz. Janowskie­go, m.in. w Łodzi i Lublinie (wiadomość ta jak i nie­które inne tu podane może dotyczyć -> Jana Sz.). W sez. 1894/95 występował u I. Józefowicza w Lublinie, w lecie 1895 w warsz. t. ogr. Nowości, w 1895-97 w zespole F. Felińskiego, m.in. w Ciechocinku i Lubli­nie (w marcu 1897 został zwolniony z powodu zatargu z recenzentem), w 1897 w zespole J. Puchniewskiego, m.in. w Częstochowie, w 1898 u B. Mareckiego, m.in. w Piotrkowie i Częstochowie, w sez. 1898/99 w warsz. t. Odeon, latem 1899 w warsz. t. ogr. Wodewil, następ­nie do 1905 w zespole F. Felińskiego, m.in. w Sosnow­cu, warsz. t. ogr. Fantazja i w Lublinie, w lecie 1905 w warsz. t. ogr. Jardin d'hiver. W sez. 1905/06 należał do zespołu t. lwow., a w 1906 został zaangażowany do T. Miejskiego w Krakowie i tam pracował do końca życia. 7 V 1921 obchodził jubileusz trzydziestopięciole­cia pracy grając Dzieńdzierzyńskiego ("Rozbitki"), a 4 V 1927 - czterdziestolecie pracy w roli Fochta ("Wolne miasto").
Wg A. Grzymały-Siedleckiego cechował go "kipiący temperament", "za młodu celujący w jurnych chłopach i wszelkich oczajduszach, wzruszający w przykładach złotego serca, w wieku dojrzałym przesunął się ku komikom różnego rodzaju". Boy pisał, że Sz. był "dobrym aktorem charakterystycznym z odcieniem dyskretnego i spokojnego komizmu". Ważniejsze role: James ("Folwark Primerose"), Grześ ("Czartowska ława") Bartek ("Emigracja chłopska"), Jasiek ("Wesele"), Wicek ("Wicek i Wacek"), Migdał ("Karykatury"), Walery ("Doktór z musu"), Napoleon ("Madame Sans Gene"), Piotr ("Zrzędność i przekora"), Andrzej ("Świecznik"), Aktor ("Wyzwo­lenie"), Sędzia ("W małym domku"). W początkowym okre­sie śpiewał też niekiedy w operetkach, m.in. Mariusza ("Lalka").
Bibl.: Almanach, Lwów 1911 s. 172 (il.); T. Boy-Żeleński: Pisma, t. 20, Warszawa 1963 s. 29-32; Grzymała-Siedlecki: Świat aktorski; Olszewski: Z kronik teatr, (il.); Pajączkowski: Teatr lwow.; Czas 1932 nr 134; Ilustr. Prz. teatr. 1921 nr 18 (Z. Nowakowski); Afisze, IS PAN.
Ikon.: B. Rychter-Janowska: Sz. jako Książę Wiśniowiecki (Car Samozwaniec), olej, 1928 - T. im. Słowackiego, Kraków; T. Rychter: Sz. jako Książę Wiśniowiecki (Car Samozwaniec) - MHKraków; H. Barwiński: Portret, karyk., rys., repr. Alma­nach, Lwów 1911; Fot. pryw. i w rolach - Arch. m. Krakowa i woj. krak., Bibl. Nar. (Zakład Grafiki), MTWarszawa, SPATiF.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973