Osoby

MAKOJNIK Wiesław Bazyli (31 XII 1897 Odessa - 3 VIII 1953 Katowice), scenograf. Był synem Andrzeja M. i Praksedy z Ałtymowowów. Ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Odessie. W 1916 został zmobilizo­wany do wojska ros., wkrótce jednak wyemigrował do Rumunii. Pracę dekoratora teatr. rozpoczął już w Rosji (1918) i Rumunii. W 1919-21 służył w Wojsku Polskim. Od 1921 pracował jako scenograf w T. Miejskim w Lublinie, w sez. 1923/24 w T. Miejskim w Łodzi, od 1924 do 1926 znowu w T. Miejskim w Lublinie (w t. lub. w 1926 opracował scenografię "Dziadów"), w 1926-28 w T. Popularnym w Łodzi, w sez. 1928/29 i 1929/30 w T. Miejskim w Toruniu. W sez. 1930/31 był zaangażo­wany w T. Polskim w Katowicach i opracował tu bar­dzo udaną scenografię "Uprowadzenia z seraju" oraz wido­wisk dram. "Turandot" i "Kopciuszek". W 1931-39 praco­wał stale w Wilnie w T. na Pohulance; zdobył tu opinię jednego ze zdolniejszych scenografów młodego pokole­nia, m.in. jako autor scenografii "Zygmunta Augusta" (za którą w 1932 uzyskał wyróżnienie na konkursie prac dekoracyjnych z okazji dwudziestopięciolecia śmierci S. Wyspiańskiego), "Wesela" (1933), "Hamleta" (1934), "Króla Edypa" Sofoklesa (1935), "Snu nocy letniej", "Poskromienia złośnicy" (1937), "Orestei" Ajschylosa (1938). W 1937 wystawiał wraz z innymi pol. sceno­grafami swe prace na Międzynarodowej Wystawie w Paryżu, gdzie otrzymał srebrny medal. W czasie II wojny świat. przebywał w Wilnie i pracował tu w 1939-41 i 1944-45 na pol. scenach (T. na Pohulance, T. Polski, Państw. Polski T. Dramatyczny, Wileński Polski T. Dramatyczny), projektując m.in. scenografię "Marii Stuart" J. Słowackiego, "W małym domku", "Wie­czoru Trzech Króli", "Świętoszka", "Uciekła mi przepió­reczka", "Dam i huzarów", "Zemsty". W 1941-44 pracował w Wilnie w biurze budowlanym, potem w fabryce mebli i zabawek, a jednocześnie wykładał (technikę sceny i historię ubiorów) w wil. konspiracyjnym Stu­dio Dramatycznym. W 1945 współpracował z T. Miejskim w Toruniu i wystawił "Zemstę", "Damy i huzary", "Pygmaliona", w sez. 1945/46 był scenografem w T. im. Jaracza w Olsztynie oraz w T. Ziemi Pomorskiej. Od 1946 do zgonu pracował stale w T. Śląskim im. Wys­piańskiego w Katowicach, współpracując sporadycznie z T. Miejskim w Białymstoku (1947), T. Wielkim w Częstochowie (1947), T. Miejskim w Sosnowcu (1947), Starym T. w Krakowie (1949), t. w Opolu i Świdnicy (1950). Na scenie katowickiej wystawiono w jego scenografii m.in. "Męża i żonę", "Śluby panieńskie", "Pana Jowialskiego", "Moralność pani Dulskiej", "Wesele", "Pannę Maliczewską". W 1949 na Festiwalu Sztuk Rosyjskich i Radzieckich otrzymał nagrodę za scenografię "Miesz­czan" i "Makara Dubrawy".
Bibl.: Łoza: Czy wiesz I (il.); Marczak-Oborski: Teatr czasu wojny; Sobański: Teatr pol. na Śląsku; Strzelecki: Plastyka teatr.; Pam. teatr. 1963 z. 1-4 (A. Maliszewski s. 215, 221, 222, 225-228, 231, 232; E. Krasiński s. 251, 258-263); Teatr 1953 nr 17 (W. Natanson); Życie lit. 1953 nr 33.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973